Tekentips van Marianne. Les 1: Frottage

Afb. 1 De lijntekening als basis                     
Afb. 2 Er is telkens een andere ondergrond afgewreven. Hierbij is grafiet gebruikt.

Het papier waarmee frottages worden gemaakt moet dun maar sterk zijn. Dun omdat het anders het relief van de ondergrond er niet voldoende doorheen zal komen en sterk omdat er vaak met enige kracht met het tekenmateriaal wordt gewreven.

Zachte droge tekenmaterialen zijn het meest geschikt voor het maken van frottages zoals houtskool, grafietstiften, zachte potloden, grafietstiften, waskrijt, soft pastel, oliepastel of contekrijt. Het zachte materiaal zal zich vrij gelijkmatig over het papier verdelen. Als u frottages met hard krijt of harde potloden uitvoert, zijn behalve de doordruk van het eronder liggende relief ook de krassen te zien waarmee het materiaal is aangebracht. Frottages kunnen in een enkele of in verschillende kleuren worden uitgevoerd, maar ook in zwart-wit. 

Als je er eenmaal plezier in begint te krijgen en op zoek gaat naar ondergronden met een interessant relief om frottages te maken, zult u merken dat de mogelijkheden bijna onuitputtelijk zijn. Te denken valt aan de nerven van een plank hout, een doorgezaagde boomstam of tak, bakstenen, ruw schuurpapier, fijn gaas, een stuk jute, gedroogde bladeren, vitrage met mooie patronen, de tegeltjes in de badkamer, putdeksels, wieldoppen, stukken natuursteen, de achterkant van hardboard, houten vloerdelen, rieten zittingen van stoelen, metaal met een bepaalde opdruk, roosters en ga zo maar door.


Afb. 3 Dezelfde ondergrond is met
vier kleuren oliepastel afgewreven. 

Wat te doen met frottages?

Soms is een frottage zo verrassend mooi geworden dat hij als zelfstandig kunstwerk kan worden beschouwd. Vooral wanneer je verschillende technieken combineert bij het maken van een frottage kan het resultaat opvallend zijn. Benieuwd wat je allemaal met een frottage kunt doen? Lees het verder in de rubriek van de cursus Materiaal & Technieken van de cursus Tekenen met Marianne. 


De techniek uitleg met voorbeelden komen uit de online tekencursus “Tekenen met Marianne”, waarmee Nationaal Atelier samenwerkt. In deze online cursus Tekenen vind je in 40 video’s en 40 e-books de beste technieken en duidelijke uitleg om treffende portretten, schitterende landschappen, spannende composities en uitdagende perspectieven te maken. Klik hier voor een GRATIS proefaflevering!